Marta Villegas: «La diversidá llingüistica ye bayura»

Un llibru infantil multillingüe que convida a disfrutar de la diversidá idiomática que nos arrodia y a estimular la creatividá de los pequeños llectores amosando el verdaderu valir de la palabra como ferramienta pa construir un mundu meyor. Esi ye l'oxetivu de 'Womagis', el proyectu que la escritora y xestora cultural Marta Villegas materializó va agora dos años xunta la illustradora Mónica Carretero. Publicáu en seis versiones d'otros tantos países, con testos en más d'un cientu de llingües, la edición española ufiértase nos idiomes autóctonos del Estáu -ente ellos, l'asturianu- y los de les principales comunidaes de migrantes. Dende Villaviciosa, onde reside parte de la so familia, esta madrileña con raigaños en Tinéu, confiesa «la ilusión especial» que-y fizo ver estampada la hestoria del Magu de les Palabres, Womagis, en llingua asturiana. «Parezme prestoso que los nenos catalanes, por dicir, puedan saber qu'esiste esta llingua y pol venceyu afectivu que me xune a Asturies», señala. De fechu la motivación afectiva foi la que la fexo entamar el proyectu, afirma: «Pertenezo a una familia que vivió la espatriación notros llugares, fui a un colexu alemán y parte de la mio xente ta agora n'Emiratos Árabes Xuníos. La diversidá llingüística forma parte de la mio realidá. Amás de nena, encantábame inventar palabres, otros idiomes. Eso ye lo que proponemos nel llibru a los rapacinos, que tamién ellos puedan crear la so propia llingua y espresar nella lo que quieran», desplica la so autora.

En cada páxina del llibru, el testu aparez en recuadros alrodiu la ilustración en dieciocho llingües, una disposición que va cambiando pa invitar a la reciella a atopar la so propia fala y despertar el so interés poles demás. Pa Villegas, «la diversidá llingüística ye dalgo que ta ehí nel tableru y los nenos al velo, intégrenlo de manera natural, eduques ensin aleccionar. No único qu'aleccionamos ye nel valir de les palabres y de que nun son inocues, tienen capacidá pa crear o destruir, pa despertar amor y odiu. El cuentu sorraya la importancia d'usales bien y pa bien, revelando como se puede crear un mundu meyor al través d'elles». Nesi sen, la escritora considera que n'España la so realidá plurilingüe «siempre se tomó de forma poco natural, como una cuestión política, y si se mira asina ye normal que xeneres los tos propios prexuicios. Pensé qu'una bona manera de superar esi clixé yera amosar l'abanicu tan ampliu que tenemos non namás coles nuestres llingües, a las que quixe xuntar otres menos teníes en cuenta como'l romaní de la comunidá xitana o el tamazig de Melilla, tamién les de comunidaes d'espatriaos como'l rumanu, l'ucranianu, l'árabe o el wolof senegalés. Trátase de difundir la idea de la bayura cultural, porque el contactu con otra llingua significa el contactu con otres persones, que siempre nos fai más ricos».

La creadora de 'Womagis' resalta otra vuelta la importancia del motor afectivu que promueven les llingües: «Creo na necesidá d'asitiar les minoritaries nun planu d'igualdá y de caltener l'usu de los idiomes maternos cola so carga de ternura y apreciu pa los rapacinos». De les esperiencies vivíes a cuentu de la edición n'otros países, resalta los dos premios algamaos n'Estaos Uníos: Finalista nel American Fiction Awards (2020) y Premiu al Meyor Álbum Illustráu de Ficción International Latino Book Awards (2020), xunta'l pruyimientu d'ufrilu n'idiomes como'l sioux o el navajo. Anguañu, mientres promociona la versión española, trabaya na prósima nos 21 idiomes oficiales d'India.