«Los que m'insultaron son minoría»

«La verdá ye que dalgo pescudaba porque sé que'l tema del asturianu ta bastante dividíu nes opiniones de la xente y hailos que lo apoyen mientres otros lo rechacen. Eso sabíalo, pero como'l míu yera un trabayu llingüísticu nel que nun falaba de política, oficialidá, eses coses, nun esperaba una reacción asina, eso non. Porque nun solo atacaben el mio trabayu y lo qu'escribiera nél, sinón tamién a min como persona», remembra con voz posada y clara esta boloñesa graduada en Mediación Llingüística y Cultural. A Biagioli sorprendióla, nesti casu prestosamente, l'amplia respuesta que xeneraron esos ataques: «Recibí munchos insultos, sobre too al principiu, pero en cuantes la xente s'enteró, empezaron a escribeme en privao peles redes sociales apoyándome o diciéndome coses positives y guapes. Agora sé que tengo que pasar de los insultos porque esa xente son una minoría n'Asturies», espresa. Ensin querer echar más tres d'ello, recalca que'l so enfotu al facer la so investigación «foi quedar no llingüístico, porque de política nin sé muncho nin me meto na d'España porque nun ye la mio nación. Y parezme que los que sí quieren falar de política son los qu'utilicen el mio trabayu con esi fin, porque nél nun hai nada político», aclaria.

L'interés pol asturianu despertóse-y fai dos años, mientres cursaba un Erasmus n'Uviéu. «Cuando fui ellí nun sabía de la esistencia d'esta llingua y a mí que me gusta munchísimo España, pensé que yera una llástima el que malpenes nun se conocía, que poca xente la utilizaba y que por cuenta d'eso lo más probable ye qu'acaba escaeciéndose. Diome muncha pena y como m'alcontré mui bien n'Asturies, cola cultura y con too, cuando volví pa casa púnxeme a investigar sobre la llingua asturiana», relata. N'entamando'l so estudiu «decatéme que ente los idiomes n'España en peligru d'estinción ta l'asturianu y que tenía toa una tradición llingüística y lliteraria, como los demás idiomes. Quixe afondar, non solo pa saber más, sinón tamién pa revalorizalo, porque creo qu'una llingua tien de ponese en valor inda nun la fale muncha xente», desplica. Nesa busca, atopó que «dende la edá media y el barrocu había poemes y testos n'asturianu. Nel mio trabayu nun afondo muncho nello porque ta centráu más na traducción, pero sí me valió pa costatar que'l tema principal d'esa lliteratura ye la vida rural y la cultura campesina, lo simple. Creo que probablemente esi ye un de los problemes del asturianu, que la xente identifica la llingua con esa cultura un poco minoritaria del campu, porque la lliteratura influí muncho na percepción d'un idioma», argumenta.

Nel so día a día nel campus uvieín, relacionándose colos sos compañeros d'aules, afayó tamién una realidá esperanzadora dica'l futuru del idioma asturianu, inda amosara al empar la so situación de vulnerabilidá actual: «Na mio clase yéramos pocos, unes venti persones y vi qu'ende había xente que falaba asturianu, gustába-y, y otra qu'anque s'identificaba cola llingua, desafortunadamene nun la sabía falar, porque tampoco nun ye fácil acceder al so deprendizaxe. Ye verdá que ta enseñándose na Universidá y na escuela, pero son midíes que se tomaron nos últimos años. Lo que percibí, en tou casu, foi esi fechu que me produz una pena grandísima: que la xente s'identifique cola llingua asturiana y la so cultura ensin saber falalo», espón a propósitu de lo qu'observó na so estancia n'Asturies y que diba marcala hasta'l puntu de decidir, en volviendo al so país dedicar el so trabayu de fin de grau a analizar a fondo la tesitura de la llingua asturiana.

N'avientu del añu pasáu graduábase na Universitá per Stranieri de Siena col frutu del so llabor investigador recoyíu embaxo'l títulu: 'Il caso dell'asturiano: lingua o dialetto? Analisi linguistica e traduzione di testi settoriali e letterari', un trabayu dirixíu poles profesores Beatrice Garzelli y Cèlia Nadal Pasqual. Nél espón los elementos que fixen la condición d'idioma del asturianu nel contestu de les demás llingües españoles, describiendo la situación que lu estrema d'elles y los problemes que presenta pa la so sobrevivencia. Al empar, analiza delles amueses de llinguaxe periodísticu y de la traducción, ufriendo tamién una visión hestórica de la tradición lliteraria asturiana.

El venceyu cola nuestra llingua sigue bien presente en Biagioli qu'escomenzó l'añu faciendo un cursu online d'asturianu: «Deprendí bastante pero sé que me queda abondo por deprender, porque dos meses nun son suficientes pa saber falar un idioma». Collabora tamién col espaciu 'Sentir Asturies' de RPA probándose no deprendío: «Sé que nun falo bien y a veces meto palabres en castellán, pero con esa cita selmanal toi intentando meyoralo», cuenta. Nos sos planes académicos ta igualmente l'asturianu: «Sobre too porque munchísima más xente de la que m'insultó ta feliz de que tea apoyando la llingua y voi siguir investigando, tanto por min como por ellos», anuncia enfotada.