«Tenemos un folklor mui ricu, yo voi sacando filvanes namás porque la realidá ye muncho más bayurosa»

-Una obra poco frecuente na nuestra lliteratura. Son relatos que van aprovechándose d'un camín que polo menos dende época romana xunta les tierres del sur habitaes polos ástures coles del norte, entrando pel puertu la Mesa, xunta Babia con Teberga y Somiedu y sigue hasta'l centru d'Asturies. Según lo que vamos atopando nes diferentes etapes fáense reflexones, comentarios o informaciones d'estremáu calter. Esta ye la particularidá del llibru.

-¿De qué falen eses informaciones?

-Úfrense datos non namás de tipu hestóricu, tamién etnográficu. Por exemplu la figura del güe na tradición asturiana que nun tien nada que ver cola del sur de la península, equí aparez con una fuerza estraordinara como defensor de les llendes d'un territoriu. O manifestaciones relixoses onde s'observa la presencia del cristianismu en llugares y montes que tovía son de cultu y enllacen con una tradición anterior romana o de tipu indoeuropéu. Tenemos un folklor mui ricu. Yo voi sacando filvanes namás porque la realidá ye muncho más bayurosa.

-La tradición oral o la toponimia dan voz al paisaxe ¿non?

-Hai creaciones lliteraries tradicionales puestes en boca de muyer que reproducen una lírica antigua, de tema vaqueiru qu'enllaza en dalgún sentíu coles 'serranes' del Marqués de Santillana, anque con sensibilidaes distintes. Hailes y pueden siguise pa investigar más. Tocante a la toponimia, hai que saca-y xugu a esos datos y toi convencíu qu'a un historiador pueden da-y munches pistes, non como una inscripción nuna llábana, pero si hai un sitiu que se llama Metruna y sabemos que puede esplicase pol nome de Mitra, un dios oriental del imperiu romanu, probablemente na conquista de los ástures, entrando pel Camín de la Mesa, había soldaos portadores d'esi cultu documentáu n'Astorga o en La Isla de Colunga.

-Xunta'l so llabor llingüísticu, tien dexao siempre sitiu pal lliterariu, inda nun se prodigue ¿por pudor?

-Nel mio casu esi llabor nun ye una dedicación personal, ye una zuna. Una cosa ye la profesión y otra qué faigo cuando toi cansáu de trabayar nello, entós apetezme escribir, pero nun m'esmolez. Probablemente nun valdría pa facer lliteratura, pero sí retayos de lliteratura, que ye lo que me presta.

-Apocayá publicaba'l so Diccionariu Etimolóxicu. ¿Cómo-y prestaba que s'acoyera?

-Ye una aportación pa que la nuestra llingua tenga más presencia y sea tenida en cuenta a la hora d'estudiar los otros idiomes románicos. L'asturianu tien datos llinguisticos mui importantes, casi únicos: eso contribui a un meyor conocimientu de les llingues romániques, a la evolución del llatín y dende llueu a que-y tengamos el propiu idioma l'apreciu que-y correspuende como elementu cultural d'Asturies. Porque podemos pensar nes Batueques pero hai que pensar nel propiu país pa defendelu, querelu y da-y puxu.

-¿Ve eso más cerca cola oficialidá?

-Conociendo los protagonistes de la política asturiana que tuvimos dende'l periodu democráticu nun se puede ser mui amable si se quier facer una crítica a los problemes de güei que vienen d'aquel momentu. Pero hasta na época de la Tía Nemesia la derecha parecía más razonable qu'agora y eso ye llamentable. ¿A quién puede molesta-y que dalguién fale n'asturianu como llingua normal? ¿Eso implica que vamos escaecer el castellanu? Nun nos interesa a los asturianos escaecelo, ye dalgo que namás los sectarios nun entienden. Interésanos el castellanu, pero l'asturianu ye posible y deseable mantenelo tamién.