«Si n'otru sitiu tuviesen un Alfonso II habría series en toles plataformes»

Después de publicar 'Nunn', ambientada n'Asturies del sieglu I, Xandru Martino Ruz (Ribesella, 1966) sofítase na figura del rei Alfonso II nel so recién títulu: 'Vincitur Inimicus' (Delallama). Conversamos con él a propósitu d'esta nueva narración histórica.

-¿Por qué una novela sobre Alfonso II?

-Siempre me prestó muncho la hestoria, sobremanera lleer sobre la d'Asturies y bien de veces atopes una anécdota o daqué que te salta la chispa y pienses: «Coime, d'equí podía salir una bona novela». Alrodiu Alfonso II hai un gran desconocimientu ente los asturianos, políticos incluyíos, mesmo nos uvieínos, cuando foi el que truxo la capitalidá y entamó a construyir la ciudá, les cais, tamién na redolada, foi un gran impulsor del Prerrománicu. Cuando se fala d'él quédase namás en que yera castu, cosa bastante duldable, y per otru llau que foi el que principió'l Camín de Santiagu.

-Escomenzamos polo primero, na so novela desmonta qu'Alfonso fuera castu.

-Na documentación de la so dómina nun aparez esi apelativu, ye dos sieglos después cuando se cita asina nuna crónica y cuento que tien de ver más cola so relixosidá y tamién col fechu de que nun tuviera fíos. Castu nel sentiu sexual nun yera porque taba casáu.

-Dalgo menos conocío y real foiron les sos relaciones con Carlomagno, ¿non?

-Caltúvoles y mesmo hai una llinia d'investigación según la cuala la so muyer yera hermana de Carlomagno. De lo qu'hai constancia ye que mandó polo menos dos vegaes embaxadores a Aquisgrán, una custión interesante porque naquel tiempu viaxar hasta ellí yera un viaxe, eh. La novela ta construyida sobre les rellaciones politico-amistoses de los cuatro grandes poderes nel sieglu IX n'Europa: l'imperiu de Carlomagno, Roma como sé de la iglesia católica, los musulmanes y el reinu d'Asturies qu'ocupaba dende les tierres d'Álava hasta Galicia y parte de l'actual Portugal. Eses potencies calteníen unes rellaciones nes que los intereses d'unos y otros non siempre coincidíen.

-L'iniciu del Camín de Santiagu ye otru fechu documentáu respective a la so figura. ¿La motivación, más política que relixosa?

-Ye totalmente política. Hai que tener en cuenta qu'una manera d'amosar el poder o el prestixu d'un territoriu, yera la importancia de les reliquies de santos que caltuviera. D'eses cuatro potencies europees que falaba enantes, los musulmanes nun yeren precisamente mui de reliquies, inda en Toledo habíales bien importantes. En Roma lóxicamente teníenles a mamplén y n'Aquisgrán, lo mesmo. N'Uviéu malpenes taben los güesos de Santa Olaya y d'otros santos menores, por eso qué meyor manera p'afitar el poder qu'atopar les reliquies de Santiago.

-Nel procesu d'ellaboración ¿qué-y llevó más vagar: documentase o escribilo?

-Nesta como n'anterior novela, entamo siempre pol llabor d'investigación y, cuando tengo claro cómo yera la realidá social y histórica d'aquel momentu, alrodiu eses coses que me faen saltar la chispa, entamo a montar la cadarma xeneral. El procesu de documentación ye'l más llargu y previu, pero sigue mentantu escribo la novela.

-¿Cuánto hai equí de ficción y de realidá?

-El porcentaxe de ficción ye muncho más grande. Parte d'un protagonista principal que ye un monxu d'Ablaña que probablemente nun esistió y que se fai amigu d'Alfonso II cuando él ta agospiáu nel monesteriu. El rei encamiénta-y qu'escriba les sos cróniques y va acompañalu a tolos sitios pa facelo. Sàbese qu'hubo unes cróniques alfonsines que se perdieron. Cada capítulu ábrese con una cita d'esa supuesta crónica del monxu.

-¿La historia d'Asturies ye un filón lliterariu por esplotar?

-El mesmu personaxe d'Alfonso II ye superlliterariu, pero la so importancia hestórica y la del reinu d'Asturies yelo en xeneral. Si cualaquier otru territoriu tuviera unes figures como les de los reis asturianos, fadríense series d'ellos en toles plataformes, como les de los vikingos, el rei Artur... Equí llamentablemente la mayoría de la xente nun sabe nin los nomes y nin siquier se da cuenta d'ello nos estudios de la Facultá d'Historia. Ye dalgo que nun soi entender.

• Temas
• Alitar Asturies