«Ensin recuperar el pasáu nun facemos pie nel presente»

-Son cuadernos que van a la par de les películes. Nellos los distintos temes que se te van planteando o la busca de soluciones concretes xúntense coles llectures que topes en camín o películes que ves y t'aporten coses. Nel llibru comparto una reflexón d'Agamben sobre esti tipu de cuadernos na que llega a concluir qu'esa nun ye la forgaxa de les sos reflexones sinón la verdadera obra, con más valir incluso que lo que se constrúi con elles. Sicasí nel mio casu son vasos comunicantes y complementarios.

-Amás d'esi venceyu, ¿cuálu sería el so sentíu lliterariu?

-La so identidá ye de cuadernu de bitácora creativu y vital. Relato la mio vida col personaxe distanciáu de la tercer persona y esi material diversu que mencionaba ye'l que me val pa trabayar intelectualmente nuna película. Y desque lo doi a imprenta tien tamién entidá d'obra autónoma na que nun fai falta conocer los referentes esternos, funciona como un ensayu en marcha y el tema común nos cuadernos ye la reflexón sobre los procesos de la memoria, la presencia del pasáu nes nuestres vides y como trabayar con ello dende'l presente.

-El mesmu enfotu del so cine. ¿Considéralo un dispositivu capaz d'activar conciencies?

-Cuido que ye un bon dispositivu de plantegar reflexiones sobre la memoria colectiva siempre que teas dispuestu a fracasar, porque una vez y otra constates que'l cine nun puede facer memoria poles persones. Lo que sí puedes ye usar esi llinguaxe pa que devuelva a los espectadores o llectores la obligación de recordar. Nesi sen, el cine y la lliteratura sí son ferramientes interesantes.

-Pa vusté, ¿l'arte tien ser siempre políticu?

-Creo na responsabilidá social del artista y que'l so compromisu ye doble: col propiu llinguaxe artísticu y colo qu'através d'él defende. Pienso que'l cine ye una ferramienta potente d'axitación social siempre que nun dañe la so primer obligación de convertise nun trabayu artísticu, Con eses ferramientes, como cineasta intento averame a la nuestra historia colectiva y qu'esa mirada tenga un sentíu políticu. El mio cine ta comprometíu con eso ensin escaecer que lo importante nuna película ye facer una bona película.

-Equí comparte la idea de Jacques Ranciére del documental «como xéneru de ficción».

-Sí, coincido con Ranciére. Suel pensase que'l documental ta del llau de lo real y la ficción ye inventu. Yo pienso que'l documental nun trata la realidá como un fechu a producir, sinón como un fechu a entender. Tien una gran capacidá pa convertise nuna ficción disidente porque lo que rexistra ye la mirada suxetiva del cineasta, non la realidá. Nun creo na oxetividá documental porque siempre qu'hai una mirada hai un comentariu y poro una construcción ficcional.

-Nel focu la so mirada ta la memoria democrática.

-Trato de devolver una historia que nun nos contaron y que ye la nuestra. Por eso nes mios películes procuro opinar poco y que seyan los propios materiales d'época y el so montaxe los que traigan al presente esa memoria. Llucho contra'l cronocidiu. Equí, como n'otres partes del mundu, fízose desaparecer un momentu de la historia y yo tento recuperar esi tiempu asesináu. Parezme importante porque ensin recuperar esi pasáu nun facemos pie nel presente políticu.

-Fáleme de la nueva película.

-Nella avérome a la producción cinematográfica n'Asturies republicana, que too apunta qu'esistió. En prensa hai hasta escaletes de filmes y por Juan Antonio Cabezas sabemos qu'Ovidio Gondi -periodista de 'Avance' como él- diba siempre con una cámara colgada. Sábese que'l soviéticu Karmen tuvo equí y en qué sitios rodó. Y nun conocemos nada d'esi material. El filme ye un intentu de reconstrucción d'esi cine dende la mio perspectiva, pero sería interesante recuperalu tamién n'archivos, tanto pa los que facemos películes güei como pa tolos asturianos.